Kampania Wrześniowa zaczęła się 1 września i toczona była do 5 października 1939r. Początkowo była to walka      przeciwko wojskom niemieckim, jednak od 17 września walczono także z wojskami ZSRR. Wydarzenia Kampanii Wrześniowej  zapoczątkowały II Wojnę Światową. Pomimo formalnego przystąpienia do wojny Francji i Anglii zachodni sojusznicy Polski nie włączyli się czynnie w toczące się walki.

 

 

 

 

Niemiecki plan agresji Weiss Fall

Niemcy przygotowały plan agresji na Polskę- Weiss Fall. Głównym założeniem planu było całkowite zniszczenie głównych sił Wojska Polskiego na obszarach znajdujących się na zachód od Wisły i Narwi, w wyniku wojny błyskawicznej.

Plan obrony "Zachód"

Polski plan wojny opracowano dopiero w marcu 1939 r. Plan "Zachód" przewidywał stoczenie bitwy granicznej, następnie utworzenie ostatecznej linii obrony wzdłuż Wisły, Narwi i Sanu.

Walki graniczne

Wojnę rozpoczęto 1 września 1939 od nalotu lotnictwa niemieckiego na miasto Wieluń i ataku na Westerpalette. Obrona Westerplatte trwała tydzień , pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego, 182 żołnierzy utrzymywało polską placówkę . Poddano się z powodu braku amunicji i środków do walki.W trwającej do 3 września bitwie Niemcy przełamali polską obronę pod Mławą, zmuszając armię Modlin do odwrotu. Po rozbiciu pod Częstochową 7 dywizji piechoty armii Kraków, Niemcy mogli już swobodnie przedostać się do Warszawy. Niemcy atakując z Prus Wschodnich przełamali polską obronę na Narwi i Bugu, i 14 września osiągnęli Brześć. Na południu przekroczyli San i 12 września znalazli się pod Lwowem. Po zachodniej stronie Wisły pozostały trzy armie polskie. Armie Poznań i Pomorze stoczyły bitwę nad Bzurą, która po początkowych sukcesach zakończyła się klęską. Armie Kraków i Karpaty rozpoczęły marsz w kierunku Lwowa i Rawy Ruskiej, zatrzymując pod Tomaszowem Lubelskiem wojska niemieckie. Trwająca tam od 17 do 26 września bitwa była drugą pod względem ilości sił zaangażowanych do walki.

 

 Agresja ZSRR na ziemie polskie

17 września 1939 o godzinie 4.00 rano wojska radzieckie w liczbie miliona żołnierzy przekroczyły wschodnie granice Polski, łamiąc tym samym postanowienia paktu o nieagresji (1932) oraz umowy wynikające z przynależności do Ligi Narodów. Agresja Radziecka na Polskę nastąpiła w chwili, gdy toczyła się bitwa nad Bzurą, broniły się Warszawa, Lwów, Modlin i Hel, zaś dowództwo wojsk polskich podejmowało próby organizacji obrony na tzw. przedmościu rumuńskim. Jednak ze względu na szybkie postępy wojsk radzieckich organizacja obrony okazałą się niemożliwa.

 

Odwrót wojsk polskich

 Oddziały wojska polskiego otrzymały rozkaz przekraczania granicy rumuńskiej i węgierskiej. Próby przebicia się do Rumunii lub na Węgry większych oddziałów kończyły się niepowodzeniem. Ostatnią bitwę w kampanii wrześniowe stoczyła SGO Polesie gen. Franciszka Kleeberga pod Kockiem w dniach 2-6 X 1939 r. . 

Przyczyny klęski Polaków

 Główną przyczyna klęski Polski było późne opracowanie planu "Zachód", przewaga armii niemieckiej nad polską i mobilizacja tylko 70% planowanych sił. Na niekorzyść działała też długa linia graniczna do obrony i słaba łączność pomiędzy poszczególnymi oddziałami. Dodatkowo Francja i Wielkiej Brytanii uzgodniły już 12 IX 1939 r. w Abbeville wstrzymanie działań przeciw Niemcom, nie informując o tym Polaków. Równie niekorzystnym zjawiskiem było wkroczenie na terytorium naszego kraju Armii Czerwonej.

 Oprac. Zbigniew Zaremba i kl. 4EB